Een uitstapje naar een ander genre? Want van Conradijn Cunaeus zijn feitelijk geen winterlandschappen bekend. Hij schilderde voornamelijk dieren en dan vooral honden. En een enkele keer een zomers landschapje.
We zien hier dus een uniek werkje van de man, een pentekening van schaatsers op het ijs. Mogelijk heeft hij het, tijdens een ijskoude winter met veel vrieskou, en plein air gemaakt. Als werktekening wellicht, bedoeld om er later een groot schilderij van te maken? Een schilderij dat er nooit van gekomen is?
Wie was de maker eigenlijk? Conradijn Cunaeus (1828-1895) was een leerling van de portretschilder Nicolaas Pieneman. Anders dan zijn leermeester Pieneman, die vermaard was vanwege zijn levensechte portretten, had Cunaeus geen interesse in het afbeelden van mensen.
Maar honden, die hij merkwaardigerwijs wel menselijke trekjes toedichtte, boeiden hem des te meer. Hij maakte in zijn leven vele hondenportretten. Op die manier werd hij zelfs, naast Henriëtte Ronner-Knip en Otto Eerelman, een van de belangrijkste schilders van ‘het dierstuk’, een uit Engeland overgewaaid genre dat in de 19e eeuw in Nederland sterk opkwam. Conradijn woonde en werkte in Amsterdam en maakte veel van zijn schilderijen in Artis, waar hij naar hartelust dieren kon bestuderen.
Cunaeus was een geziene figuur in de hoofdstad. ‘Arti et Amicitiae’ exposeerde zijn werken en hij was lange tijd voorzitter van deze vermaarde Amsterdamse kunstkring. In de pers werd hij veelvuldig geprezen om “zijne mooie honden, in wier vormen hij altijd wat edels wist te brengen.” Hij was ook nog eens lid van de Raad van Toezicht van het Rijksmuseum.
Voor de vermaarde Amsterdamse kunstverzamelaar Edwin vom Rath schilderde hij rond 1890 zijn mopshond. Met het fortuin dat zijn ouders in de suikerhandel hadden verdiend, kocht Vom Rath kunst. De ongehuwde en kinderloze rentenier woonde, na de dood van zijn ouders, moederziel alleen in het grote familiehuis aan de ‘gouden bocht’ van de Herengracht. De mopshond was in dat kolossale grachtenpand het enige gezelschap van deze schuchtere en bescheiden man. Hij hield er zielsveel van.
Niet alleen voor Vom Rath, maar ook voor andere gefortuneerde Amsterdamse patriciërs die hun trouwe levensgezellen wilden vereeuwigen, maakte Cunaeus dierportretten. Daar verdiende hij een goedbelegde boterham mee.
En dit ijstafereel? Waarschijnlijk is het een uitglijder van deze vermaarde dierportrettist.