Een prachtwerk van de Zutphense kunstschilder Jan Bos (1924-2000). Hij wordt ook wel ‘de kleine Hollandse meester’ genoemd, vanwege zijn ambachtelijk gemaakte schilderijen in de traditie van de ‘grote’ meesters. Over traditie gesproken, zijn grootvader Gerard Jan Bos (1860) en diens vader Jan schilderden ook al.
Op dit werk van Jan Bos zien we een zeer alledaags en herkenbaar polderlandschap, geschilderd bij het vallen van de avond. Je zou het zo op het eerste gezicht niet zeggen, maar je kijkt eigenlijk naar een iconisch plaatje. Want nergens anders dan in dit landschap, een typisch ‘Hollands’ tafereel, kunnen we de roots van onze democratie vinden. In de polders dus.
Dat beweren althans historici als Jona Lendering en Herman Pleij. Ze benadrukken dat het unieke ‘Poldermodel’ en daarmee onze democratie wortelen in de Middeleeuwse waterschappen en standenvergaderingen. En niet in Athene, zoals velen beweren.
Volgens Lendering kwam de neiging om te beraadslagen op grond van gelijkheid al voor bij de oudste, Middeleeuwse veenontginningen in ons land. Nogal wat overlegorganen zijn gegroeid uit de strijd tegen het water.
Herman Pleij beaamt dat en zegt: “In de Lage Landen was al heel vroeg een democratisch systeem, dat van het waterschap. Dat maakte dat iedereen een mening had. De vroege democratie veroorzaakte veel ruzie, maar ook het vermogen om pragmatische oplossingen te bedenken.”
Wat het Parthenon voor de Grieken is, dat zijn de slootjes en vaarten voor Nederlanders.